Jaskra to choroba oczu, która powoduje uszkodzenie nerwu wzrokowego, stopniowo pogarszając wzrok i w rezultacie prowadząc do ślepoty. Schorzenie to może przez długie lata rozwijać się bezobjawowo, często jest wykrywane przypadkowo podczas kontrolnego badania wzroku u okulisty lub dobierania okularów. Wbrew pozorom, jaskra nie dotyczy tylko osób starszych – coraz częściej chorują na nią również dzieci i młodzież, a niekiedy bywa powiązana z innymi schorzeniami.

Według statystyk Światowej Organizacji Zdrowia, jaskra jest drugą – po zaćmie – przyczyną ślepoty na całym świecie. Eksperci szacują, że była ona powodem utraty wzroku u ponad 8 mln osób, zaś do 2020 r. liczba ta może wzrosnąć nawet do 11,2 mln ludzi. W naszym kraju jaskrę zdiagnozowano u 400 tys. osób, ale ocenia się, że chorych jest nawet 800 tys. Polaków. Te przykre statystyki są spowodowane faktem, że jaskra przez długie lata przebiega bezobjawowo, a wykrywa się ją najczęściej podczas kontrolnej wizyty u okulisty.

– W pełni rozwinięta, zauważalna nie tylko dla specjalisty, ale i dla pacjenta postać jaskry pojawia się na ogół po dość długim okresie od momentu zachorowania. Wielu pacjentów dopiero wtedy zwraca się po pomoc. Zwykle są to chorzy powyżej 35. roku życia, najczęściej 50- lub 60-letni. Niestety bywa to zbyt późno, by w uszkodzonym przez długotrwałą jaskrę oku przywrócić pełne pole widzenia. O wiele lepsze rokowania są wtedy, gdy choroba zostanie wcześnie wykryta i jest należycie monitorowana. Bo wbrew powszechnym opiniom, jaskra to choroba, która występuje u pacjentów w każdym wieku – powiedziała portalowi nazdrowie.pl prof. dr n. med. Krystyna Czechowicz-Janicka, prezes Polskiego Towarzystwa Profilaktyki Jaskry.

Jaskra to problem nie tylko ludzi starszych

Jaskra jest chorobą atakującą nerw wzrokowy i niszczącą znajdujące się w nim włókna. Prowadzi to do ubytków w polu widzenia, a z czasem – do zupełnej ślepoty. Początkowo uważano, że najważniejszą przyczyną jaskry jest wysokie ciśnienie w gałce ocznej. Wraz z rozwojem medycyny okazało się jednak, że powody występowania choroby są o wiele bardziej złożone, z czego wynika, że narażone na nią są różne grupy osób.

Jaskra może pojawić się u osób w różnym wieku. W zależności od tego, wyróżnia się jej trzy rodzaje: jaskrę wrodzoną, występującą u dzieci, jaskrę młodzieńczą, z którą boryka się młodzież oraz jaskrę pierwotną, występującą u osób dorosłych powyżej 40. roku życia. Z tą ostatnią lekarze mają do czynienia najczęściej. Lekarze sądzą, że do jej powstawania przyczyniają się naturalne procesy starzenia organizmu oraz predyspozycje genetyczne. Z przeprowadzonych badań wynika, że jeśli na jaskrę choruje jedno z rodziców, ryzyko, iż choroba dotknie także dziecko wzrasta o ponad 30%.

Wieloletnie obserwacje naukowe udowodniły, że na jaskrę są bardziej narażeni pacjenci borykający się z rozmaitymi chorobami ogólnoustrojowymi. Do jej rozwoju przyczynia się m.in. cukrzyca, choroby układu krążenia (niewydolność krążenia, przebyte zawały serca i udary mózgu, choroba niedokrwienna mięśnia sercowego, nadciśnienie), wysoki poziom cholesterolu oraz inne wady wzroku (krótkowzroczność, dalekowzroczność).

Warto wiedzieć, że na rozwój jaskry ma wpływ także ogólnie rozumiany styl życia. Choroba atakuje zwłaszcza osoby, które nie zapewniają organizmowi odpowiedniej dawki ruchu, prowadzą siedzący tryb życia, niezdrowo się odżywiają, a także palą papierosy lub piją alkohol. Czynniki te powodują nie tylko wzrost ryzyka zachorowania, ale także przyspieszają rozwój jaskry już zdiagnozowanej.

W zależności od stadium choroby, pacjentom zaleca się różne metody leczenia. Z reguły terapia jest rozpoczynana od stosowania specjalistycznych kropli do oczu, które mają za zadanie obniżyć ciśnienie wewnątrzgałkowe. Jeżeli nie przynosi to oczekiwanych rezultatów, u pacjenta można przeprowadzić zabiegi operacyjne.