Stulejka (łac. phimosis) to trudny, męski problem. Jest schorzeniem polegającym na zwężeniu ujścia napletka uniemożliwiającym lub utrudniającym ściąganie napletka. Nie zagraża bezpośrednio zdrowiu i życiu, jednak nieleczona, zaniedbana może doprowadzić do wielu komplikacji zdrowotnych.

Wielu mężczyzn na świecie cierpi z powodu stulejki – jak wskazują badania statystyczne, stulejka dotyczy od 8 do 12% wszystkich mężczyzn nieobrzezanych po urodzeniu. Niegdyś uznawana była jedynie za wadę wrodzoną, jednak dane pozyskane w toku rozwoju medycyny pokazują, że w dużej części stulejka jest wadą nabytą. Powinna być usunięta jak najszybciej i w zasadzie jedyną metodą jest leczenie chirurgiczne.

Metody leczenia stulejki u dorosłych

Operacyjne leczenie phimosis może być wykonywane już po ukończeniu 2 roku życia. W przypadku dzieci często stosuje się jeszcze w pierwszym rzucie niechirurgiczne sposoby jak tzw. metoda Beaugé’a, polegająca na stopniowym naciąganiu napletka rozgrzanego w gorącej kąpieli. Jednak u dorosłych mężczyzn problem jest zwykle na tyle zaawansowany lub skomplikowany występowaniem dodatkowych dolegliwości, że metody chirurgiczne są jedynym wyjściem z sytuacji. Leczenie chirurgiczne stulejki polega na usunięciu części albo całości napletka, można również wykonać plastyczny zabieg poszerzenia ujścia napletka. Metoda jest dobierana przez specjalistę, który bierze po uwagę przede wszystkim stopień zwężenia napletka, ale także dodatkowe nieprawidłowości anatomiczne, często towarzyszące stulejce, jak np. zbyt krótkie wędzidełko.

Zabieg plastycznego poszerzania ujścia napletka wiąże się z dokonywaniem specjalnych cięć. Zwykle specjalista wykonuje je wzdłuż prącia, a następnie zszywa je w odpowiedni (poprzeczny) sposób. Penis po takim zabiegu wygląda normalnie, napletek w całości przykrywa żołądź, a jest to możliwe dlatego, że chirurg pozostawia go w całości. Zazwyczaj ta metoda sprawdza się w przypadku phimosis o niewielkim zaawansowaniu. Jednakże nie gwarantuje braku nawrotu problemu, ponieważ dość często po rekonwalescencji okazuje się, iż poszerzenie jest za małe lub też powstałe blizny powodują dodatkowe zwężenie napletka.

Kompletne rozwiązanie problemu stulejki gwarantuje wcześniej wspomniana metoda częściowego lub całkowitego usunięcia napletka, tzw. obrzezanie. W przypadku obrzezania całkowitego napletek zostaje usunięty w całości – zarówno jego wewnętrzna jak i zewnętrzna warstwa, dlatego żołądź pozostaje cały czas odkryty. Natomiast wykonując częściowe obrzezanie, chirurg usuwa jedynie fragment napletka ze zwężeniem, możliwe jest zachowanie prawie normalnego wyglądu penisa, tzn. żołądź pozostaje niemal cały zakryty.

Wszystkie wyżej wymienione zabiegi można wykonać zarówno w szpitalu, jak i w warunkach ambulatoryjnych. Operacja trwa ok. 30 minut. Zabiegi wykonywane są zwykle w znieczuleniu miejscowym, jednak wielu mężczyzn świadomie decyduje się na znieczulenie ogólne, co często związane jest z niskim progiem bólowym, jak i lękiem przed samym zabiegiem. W praktyce dobrze wykonane znieczulenie miejscowe sprawia, iż sam zabieg jest bezbolesny. Pacjent tego samego dnia może wrócić do domu. Stosuje się zwykle wchłanialne nici chirurgiczne, więc nie ma potrzeby zdejmowania szwów (rozpuszczają się do ok. 2 tygodni po zabiegu).

Gojenie po zabiegu trwa od 7 do 10 dni. Niezwykle istotne jest przestrzeganie zaleceń lekarza dotyczących m.in. pielęgnacji. Pacjent poinstruowany przez lekarza powinien dbać o regularną zmianę opatrunków, jak również wykonywać szereg ćwiczeń polegających na przywodzeniu i odprowadzaniu napletka, by uniknąć ponownego zwężenia. Zakaz jakiejkolwiek aktywności seksualnej obowiązuje przez co najmniej miesiąc. Pomocne w gojeniu są maści natłuszczające oraz zapobiegające tworzeniu się przerostowych blizn, a także środki przeciwbólowe.

Ceny zabiegów są zróżnicowane na terenie całej Polski, wykonywane są zarówno na NFZ, jak i prywatnie. Operacyjne leczenie stulejki u dorosłych może kosztować od 800zł w Warszawie, Poznaniu, Zielonej Górze, natomiast we Wrocławiu, Łodzi czy Gdyni zabieg można wykonać w cenie 900-1000zł.

Źródła: medscape.com; stulejka.com; „Chirurgia. Podręcznik dla studentów medycyny”, Jan Fibak (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2002