Jakiekolwiek schorzenia i dolegliwości, związane z męskim narządem rodnym, są dla mężczyzny często wstydliwym i krepującym problem. Jednym z tego typu schorzeń jest stulejka, dość powszechna, ponieważ, dotyczy ok. 10% mężczyzn według dostępnych statystyk.

Stulejka (łac. phimosis) występuje zarówno u dorosłych mężczyzn, jak i u dzieci. W przypadku dzieci do 3 roku życia, stulejka zazwyczaj daje się łatwo odprowadzić i przestaje być problemem. Natomiast u dorosłych phimosis jest w większości wada nabytą, która wymaga leczenia. Sposoby leczenia stulejki można podzielić na dwie grupy: farmakologiczne i chirurgiczne.

Metody usunięcia stulejki

Na wybór metody leczenia stulejki ma wpływ przede wszystkim wiek pacjenta oraz towarzyszące temu schorzeniu objawy. Gdy pacjentem jest dziecko, zalecana jest metoda zachowawcza, farmakologiczna.

Farmakologiczny sposób leczenia phimosis zaleca się u chłopców po 3 roku życia, gdy napletek nie daje się odprowadzić. Wykorzystywana jest maść z glikokortykosteroidem (bethametazn lub clobetasol), często z dodatkiem neomycyny. Maść należy stosować do 3 razy dziennie, przez okres około 4 tygodni. Według danych opublikowanych w czasopiśmie Urologia Polska, na podstawie badania przeprowadzonego na grupie 50 pacjentów, opisane leczenie jest skuteczne w 92%, dodatkowo jest stosunkowo tanie. Ponadto istotny jest fakt, iż nie obserwuje się żadnych działań niepożądanych stosowanej maści.

U dorosłych mężczyzn metoda farmakologiczna nie jest zalecana, ponieważ nie przynosi ona zazwyczaj żadnych efektów. W związku z czym preferowane są metody operacyjne. Dorosłemu pacjentowi z phimosis często towarzyszą dodatkowe dolegliwości, takie jak dyskomfort i ból w trakcie współżycia seksualnego, ryzyko stanów zapalnych i bliznowacenia napletka, zakażeń, czy trudności w oddawaniu moczu. Jest to istotne przy wyborze odpowiedniej techniki chirurgicznej. Stosowane są zabiegi plastyczne oraz częściowe lub całkowite usunięcie napletka (obrzezanie).

Plastyczny zabieg poszerzania ujścia napletka jest związany z wykonaniem odpowiednich cięć. Najczęściej nacinanie przeprowadza się wzdłuż prącia, po czym zszywane są w poprzeczny sposób. Po tego typu zabiegu penis ma normalny wygląd, napletek przykrywa żołądź. Zdarza się, że po zabiegu plastycznym dochodzi do nawrotu stulejki. Wówczas należy podjąć bardziej radykalne działania chirurgiczne.

Metody chirurgiczne leczenia stulejki obejmują częściowe lub całkowite usunięcie napletka, czyli obrzezanie. Częściowe leczenie polega na chirurgicznym usunięciu fragmentu napletka, tuż za zwężeniem. Penis po takim zabiegu wygląda prawie normalnie, co oznacza, że żołądź pozostaje prawie cały zakryty. W przypadku wykonania zabiegu obrzezania całkowitego napletek zostaje usunięty w całości. W efekcie żołądź pozostaje odkryty cały czas.

Chirurgiczne metody usuwania phimosis wykonuje się w szpitalu, ale również w warunkach ambulatoryjnych, często w zakresie gabinetów tzw. chirurgii jednego dnia. Są to zabiegi krótkie, ponieważ trwają ok. 30 minut, a wykonuje się je w znieczuleniu miejscowym. Choć czasem zdarza się, ze względu na pacjenta i jego strach, w powiązaniu z niskim progiem bólowym, stosuje się znieczulenie ogólne. Po zabiegu pacjent może powrócić domu. Stosowane wchłanialne nici nie wymagają usunięcia, dlatego kontrola po zabiegu ogranicza się do sprawdzenia efektu i zapobieganiu ewentualnym nieprawidłowościom, które wcześniej stwierdzone, lepiej się leczą.

Według specjalisty chirurga prof. dr hab. med. Maciej Bagłaja, w odpowiedziach na pytania pacjentów na stronie internetowej Medycyny Praktycznej, istotne jest wychwycenie momentu kiedy stulejka przestaje być problemem „fizjologicznym” małego dziecka. Gdy pojawiają się dodatkowe dolegliwości, wspomniane we wcześniejszej części artykułu, należy zgłosić się do specjalisty. Według profesora Bagłaja wystąpienie czy nasilenie objawów oraz stan napletka, a nie wyłącznie wiek pacjenta, są czynnikami decydującymi o wyborze sposobu leczenia.

Żródła: www.urologiapolska.pl; www.medscape.com; www.stulejka.com; www.mp.pl; „Chirurgia. Podręcznik dla studentów medycyny”, Jan Fibak (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2002