Zespół leniwego oka to nazwa wyjątkowo trafna, bo rzeczywiście w przypadku amblyopii mamy do czynienia z okiem, które „nie chce pracować”. To większy problem niż klasyczne wady wzroku. Ostrość widzenia pozostaje obniżona nawet jeśli okulista dobierze odpowiednie okulary bądź soczewki kontaktowe. Na szczęście oko można zmobilizować do pracy, skutecznie lecząc tę dolegliwość.

Zespół leniwego oka, czyli amblyopia, to choroba rozwijająca się w okresie dziecięcym. Charakteryzuje się zaburzeniami ostrości widzenia w jednym oku. Ze względu na wiek dzieci trudno ją wykryć, ale można ją skutecznie leczyć. Leczenie zespołu leniwego oka należy podjąć jak najszybciej po stwierdzeniu objawów tej choroby, bo odpowiednio dobrana terapia może w pełni przywrócić ostrość widzenia.

Zespół leniwego oka wykształca się u małych dzieci jako następstwo innego typu dolegliwości okulistycznych. Najczęściej pojawia się, jeśli przed szóstym rokiem życia u malucha występują takie zaburzenia wzroku ja zez czy astygmatyzm. Może być też konsekwencją zaćmy. Wykształcaniu się leniwego oka sprzyja też anisometropia, czyli inna wada wzroku w każdym z oczu.

Leczenie zespołu leniwego oka

Leczenie zespołu leniwego oka należy rozpocząć jak najszybciej – terapia działają najlepiej do momentu pełnego ukształtowania się układu wzrokowego. Zmiany najszybciej cofają się u dzieci poniżej piątego roku życia. Warto podkreślić, że współczesne metody leczenia tej dolegliwości są nieinwazyjne i całkowicie bezbolesne, choć wymagają od rodziców małego pacjenta dużego zaangażowania i cierpliwości. Leczenie rozpoczęte odpowiednio wcześnie i prowadzone zgodnie z zaleceniami lekarza w większości przypadków prowadzi do przywrócenia stuprocentowej ostrości widzenia.

Zasłanianie zdrowego oka to najpopularniejsza metoda leczenia tego zaburzenia. Po zakryciu oka dobrze widzącego, leniwe oko zmuszane jest do pracy. Dodatkowo mózg uczy się interpretować obrazy, które pochodzą z tego właśnie oka, co sprzyja wzmocnieniu połączeń nerwowych i poprawia jakość widzenia. Czas noszenia opaski jest dobierany indywidualnie przez okulistę i zależy od stopnia rozwoju amblyopii – może to być od kilku godzin dziennie do noszenia stałego.  Osłabianie pracy zdrowego oka może nastąpić także poprzez wpuszczanie kropli, które zmniejszają ostrość widzenia.

Działa to na takiej samej zasadzie jak stosowanie opaski zasłaniającej.

Ćwiczenia gałki ocznej są kluczowe dla leczenia zespołu leniwego oka. Nie tylko zmuszają gałki oczne do pracy, ale też mają działanie relaksacyjne, co poprawia ostrość widzenia. Jak je wykonywać? Już z najmłodszymi dziećmi warto ćwiczyć wodzenie oczami za przedmiotem – wystarcza do tego zwykły ołówek, który przybliżamy do oczy dziecka, po czym oddalamy. Bardzo dobrym ćwiczeniem są tzw. ósemki. W przypadku dzieci najlepiej sprawdzi się karton, na którym dziecko kreśli kształt cyfry osiem w poziomie, wodząc wzrokiem za końcówką flamastra. Takie samo ćwiczenia można wykonywać, rysując ósemki palcem w powietrzu. To ćwiczenie nie tylko zmusza gałki oczne do pracy, ale też dzięki tzw. przekraczaniu linii środka usprawnia połączenia między półkulami mózgu.

Gry komputerowe i gry wideo to najnowsze odkrycie w leczeniu tej dolegliwości. Badaniami nad wykorzystaniem gier w usprawnianiu widzenia zajęli się optometryści z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley. Zespól kierowany przez dr. Rogera Li odkrył ogłosił w 2001 roku, że gry wymagające strzelania do celu lub budowania poprawiają ostrość widzenia już po 40 godzinach treningu. To szczególnie ważne dla starszych dzieci cierpiących na zespól leniwego oka, bo u nich stosowanie zasłonki nie zdaje egzaminu.

Ile kosztuje leczenie zespołu leniwego oka?

Do zdiagnozowania leniwego oka niezbędna jest wizyta u okulisty. Warto wybrać lekarza, który specjalizuje się w okulistyce dziecięcej. W Polsce średni koszt konsultacji okulistycznej to 100 zł. Z podobnymi kosztami wiąże się wizyta u optometrysty.