Rezonans magnetyczny – co warto o nim wiedzieć
Zjawisko rezonansu magnetycznego zostało odkryte w latach 40 – tych ub. w. Natomiast pierwsze aparaty MR używanie w badaniach klinicznych, pojawiły się na początku lat 80 – tych ub. w.
Rezonans magnetyczny jest bardzo dokładnym badaniem, przedstawiającym przekroje narządów wewnętrznych człowieka we wszystkich płaszczyznach. Technika badań z zastosowaniem rezonansu magnetycznego jest stale rozwijana i udoskonalana – na dzień dzisiejszy jest to jedna z dynamiczniej rozwijających się dyscyplin diagnostyki obrazowej.
Obecnie w badaniach klinicznych stosowane są różnego rodzaju systemy MR wykorzystujące magnesy stałe bądź nadprzewodzące. Rezonans magnetyczny to zestaw bardzo silnych magnesów. Pomimo wysokiego natężenia, pole magnetyczne rezonansu nie oddziałuje na organizm ludzki i pozostaje nieszkodliwe.
MR wykorzystuje zjawisko magnetycznego rezonansu jądrowego, co powoduje, że jego inwazyjność jest znikoma. W odróżnieniu od innych metod obrazowania w przypadku rezonansu magnetycznego nie stosuje się promieniowania rentgenowskiego, bazuje się natomiast na naturalnych właściwościach molekuł wodnych w ciele pacjenta. W zastosowaniach klinicznych używane jest pole magnetyczne w zakresie 0, 2 – 3 Tesli. Jakość otrzymywanych obrazów wzrasta w wraz z natężeniem stosowanego pola i jest najwyższa w aparatach wysokopolowych.
Jakie są zalety badania MR?
Wśród zalet badania rezonansem magnetycznym warto wymienić:
– bezbolesna i nieinwazyjna metoda obrazowania, która nie jest związana z ekspozycją na promienie X
– może być powtarzane wielokrotnie
– może być przeprowadzane u osób chorych w każdym wieku, w tym także u kobiet ciężarnych
– rezonans magnetyczny cechuje bardzo wysoka rozdzielczość przestrzenna, co pozwala na uwidocznienie drobnych szczegółów anatomicznych i zmian patologicznych o bardzo małych wymiarach
– aparat MR jest metodą o najwyższej zdolności kontrastowej dotyczącej tkanek miękkich, które w różnych sekwencjach rezonansowych mają odmienny sygnał (różna jasność na otrzymywanych obrazach). Pozwala to na doskonałe zróżnicowanie różnych rodzajów tkanek, jak i rozpoznanie różnicowe poszczególnych typów zmian patologicznych
– przydatność w diagnozowaniu wielu różnych schorzeń, w tym nowotworów, chorób serca,
– ułatwia ocenić zarówno strukturę narządu jak i jego funkcjonowanie
– szczegółowe obrazy naczyń krwionośnych a także przepływu krwi, uzyskuje się bez konieczności wprowadzania do nich cewnika (nie ma ryzyka uszkodzenia tętnicy)
– stanowi szybką, nieinwazyjną metodę w diagnozowaniu chorób serca i naczyń krwionośnych
– nie powoduje żadnych reakcji alergicznych
– umożliwia nieinwazyjną ocenę dróg żółciowych bez konieczności podania środka kontrastowego
Rezonans magnetyczny należy do kompleksowych metod diagnostycznych. Zakres diagnozowania MR jest niezwykle szeroki, obejmuje obrazowanie:
– morfologiczne (strukturalne) w zakresie całego ciała
– dróg moczowych (urografia MR i hydrografia MR)
– przestrzeni płynowych kanału kręgowego (pielografia MR)
– naczyń tętniczych i żylnych (angio – MR)
– dróg żółciowych i trzustkowych (cholangiopankreatografia MR – MRCP)
Innym działem badań MR są badania czynnościowe – obrazowanie dyfuzyjne, w którym wykonuje się mapowanie ruchów cząsteczek wody w tkankach (diffusion weighted imaging – DWI), badania czynnościowe (functional MR – fMR) pozwalające na uwidocznienie ośrodków mózgowia, które odpowiadają za różne funkcje np. ośrodek mowy. Należy wspomnieć również o spektroskopii MR (MRS) – metodzie pozwalającej na nieinwazyjne określenie składu chemicznego badanych tkanek.
Ważne! Do badania rezonansem magnetycznym nie jest potrzebne szczególne przygotowanie. Procedura jest całkowicie bezbolesna, a czas trwania jest w miarę niewielki (15 – 60 minut). Zdjęcia są gotowe do opisu już kilka minut po badaniu, dzięki czemu możliwa jest szybka diagnoza. Badanie jest doskonałym rozwiązaniem dla pacjentów pourazowych, jest również odpowiednie dla małych dzieci.
Źródła: B. Pruszyński „Radiologia – diagnostyka obrazowa, Rtg, TK, USG, MR i medycyna nuklearna”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011 rok, CzytelniaMedyczna.pl