Dotychczas „złotym standardem” w leczeniu łagodnego przerostu prostaty (z ang. benign prostatic hyperplasia, BPH) była przezcewkowa resekcja gruczołu krokowego, w skrócie TURP (transurethral resection of the prostate). Endoskopowy zabieg  TURP wykonywany przez cewkę moczową cechuje mniejsza inwazyjność niż w przypadku tradycyjnych operacji. Jednak lekarze nadal poszukiwali bezpieczniejszego rozwiązania.

W latach 90-tych ubiegłego wieku zaczęto wdrażać do zabiegów urologicznych procedury laserowe. Na początku w laserowych zabiegach usunięcia prostaty wykorzystywano lasery Nd:YAG. Jednak ze względu na zbyt głęboką penetrację tkanek (do 6mm)  niosły one ze sobą spore ryzyko powikłań.
Pojawienie się lasera holmowego i penetracja tkanek na głębokości 0,4 mm otworzyło nowy rozdział w  historii zabiegów urologicznych. Pierwszy zabieg usunięcia gruczolaka prostaty za pomocą lasera holmowego wykonano pod koniec lat 90-tych w Nowej Zelandii. W Polsce pierwsze tego rodzaju procedury przeprowadzono pięć lat później w Klinice Urologii Collegium Medicum UJ w Krakowie.

Zabieg laserem holmowym – nowy „złoty standard” w leczeniu przerostu gruczołu krokowego?

Laser holmowy (Ho:YAG) był już wcześniej z powodzeniem wykorzystywany w urologii. Dzięki wystarczającej dawce energii przenoszonej za pomocą cienkich i giętkich włókien pozwalał na kruszenie kamieni (nawet tych dużych i twardych) na każdym odcinku cewki moczowej, ponadto umożliwiał ablację tkanek, leczenie raka pęcherza czy łagodnego przerostu prostaty. Współcześnie potencjał lasera holmowego wykorzystuje się w przezcewkowych operacjach endoskopowych, w tym np. laserowej enukleacji stercza (HoLEP), zakładającej wycięcie płata środkowego oraz obu płatów bocznych prostaty i przetransportowanie ich do pęcherza moczowego. Usuniętą i przeniesioną do pęcherza moczowego tkankę rozdrabnia się za pomocą morceleratora, a później odsysa do specjalnego pojemnika. Zabieg enukleacji prostaty laserem holmowym pozwala na zachowanie tkanki i poddanie jej badaniu histopatologicznemu, co nie było możliwe w przypadku tradycyjnej mikrochirurgii laserowej. Dzięki zastosowaniu energii lasera holmowego wykonuje się także zabiegi resekcji stercza (HoLRP), które polegają na wycięciu gruczołu krokowego i koagulacji tkanek pod nim, co daje efekt zbliżony do elektroresekcji TURP.

Jak podkreślał na łamach portalu pulsmedycyny.pl prof. Zbigniew Dobrowolski: „Zastosowanie energii laserowej w urologii otwiera nowe perspektywy. Metodę małoinwazyjną, jaką jest elektroresekcja, zastępujemy metodą jeszcze mniej inwazyjną. Po elektroresekcji pacjent nosi cewnik od 3 do 5 dni. Po zabiegu laserowym – od 12 do 18 godzin. Czas hospitalizacji po wyłuszczeniu gruczolaka za pomocą lasera ogranicza się do 24 godzin. To bardzo wymierne korzyści dla pacjenta”.

Podczas laserowej enukleacji stercza krwawienie jest bardzo niewielkie, gdyż w trakcie cięcia dochodzi do całkowitego zamknięcia naczyń poprzez waporyzację tkanek otaczających włókno. Laser holmowy (Ho:YAG) charakteryzuje się falą świetlną o długości 2140 nm, która wnika w tkanki nie głębiej niż na 0,4 mm. Gęstość energii jest na tyle duża, że powoduje podgrzanie tkanek i ich waporyzację – bez głębokiej koagulacji. Dzięki temu lekarz ma doskonałą widoczność w czasie zabiegu, gdyż nie następuje zwęglenie tkanek oraz w znacznym stopniu ogranicza się możliwość wystąpienia powikłań (krwawienia czy zespołu poresekcyjnego).

Potencjał wykorzystania laserów w zabiegach usuwania gruczołu stercza pozwala także na wykonanie przezcewkowego nacięcia gruczołu krokowego (TUIP), będącego alternatywą dla leczenia farmakologicznego i umożliwiającego usunięcie prostaty o wielkości nieprzekraczającej 35mm czy laserowej koagulacji śródtkankowej gruczołu krokowego (ILCP) albo waporyzacji stercza (PVP) za pomocą zielonego lasera Nd:YAG.

Techniki laserowe stosowane przy zabiegach urologicznych, w tym przy usuwaniu przerośniętego gruczołu krokowego, pozwalają na leczenie pacjentów w sposób skuteczny, bezpieczny i małoinwazyjny.