TK – czyli tomografia komputerowa – to jedno z badań radiologicznych, które wykorzystuje promienie rentgenowskie, prześwietlające daną partię ciała pod wieloma kątami, dzięki czemu możliwe jest zlokalizowanie nawet niewielkiego ogniska choroby. Ogólnie, tomografia komputerowa jest badaniem bezpiecznym, choć tak jak w przypadku innych elementów diagnostyki z użyciem promieniowania rentgenowskiego, niesie ze sobą ryzyko pewnych powikłań.

Tomografia komputerowa jest wykorzystywana w diagnostyce od lat 70. XX wieku. Wynalazca urządzenia – brytyjski naukowiec Godfrey Newbold Hounsfield – za swoje odkrycie został nawet uhonorowany Nagrodą Nobla. Istotą tomografii komputerowej jest wykorzystanie promieni rentgenowskich, które prześwietlają ciało pacjenta pod różnymi kątami. Następnie komputer nakłada na siebie warstwy obrazu, dzięki czemu możliwe jest bardzo precyzyjne ukazanie konkretnych struktur anatomicznych. TK jest ważnym i dokładnym badaniem diagnostycznym, umożliwiającym wskazanie miejsca oraz wielkości ogniska chorobowego. – Badanie tomografem nie powinno być pominięte szczególnie w przypadku urazów wielonarządowych, często wystarczy ono do postawienia diagnozy. TK jest badaniem szczególnie przydatnym przy podejrzeniu nawet dawnego urazu kości. Tomograf najlepiej ze znanych metod obrazuje kości i struktury wapniowe. To szybka metoda diagnostyczna u pacjentów z urazami powstałymi podczas wypadków – powiedziała portalowi zdrowiekwartalnik.pl dr n. med. Dąbrówka Sokołowska-Dąbek specjalista radiolog. TK znajduje także zastosowanie w diagnostyce nowotworów, krwiaków i chorób właściwie wszystkich narządów.

Tomografia komputerowa – bezpieczeństwo pacjenta na pierwszym planie

Specjaliści podkreślają, że tomografia komputerowa ogólnie jest dość bezpiecznym badaniem, choć oczywiście niekiedy zdarzają się skutki uboczne. W wielu przypadkach przed TK konieczne jest podanie kontrastu, czyli płynnej substancji pochłaniającej emitowane przez lampę promieniowanie. Jest on aplikowany dożylnie lub doustnie, a główny cel aplikacji to poprawa jakości obrazu oraz precyzyjne oddzielenie od siebie poszczególnych struktur anatomicznych. Niekiedy podanie środka kontrastującego może jednak wywołać reakcje alergiczne. Najczęściej mają one postać łagodnych wysypek skórnych (pokrzywka, zaczerwienienie, wypryski) oraz kłopotów z przewodem pokarmowym (nudności, wymioty, biegunka). Zdecydowanie rzadziej u pacjentów obserwuje się spadek ciśnienia krwi, przyspieszenie pracy serca, duszności, skurcze oskrzeli, a w sytuacjach sporadycznych – zatrzymanie oddechu oraz akcji serca. Co ważne, skutki uboczne nie zależą od stężenia czy ilości podanego środka kontrastującego i mogą wystąpić pomimo wszystkich środków ostrożności.

Oczywiście należy pamiętać, że pomimo ogólnego bezpieczeństwa, tomografia komputerowa wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie, które nie pozostaje bez wpływu na ludzki organizm. Choć jego dawka jest bezpieczna dla pacjenta, to jednak badanie nie powinno być wykonywane zbyt często. Dotyczy to zwłaszcza kobiet w ciąży (promienie rentgenowskie mogą uszkodzić płód), pacjentek w drugiej połowie cyklu (gdy istnieje podejrzenie zapłodnienia) oraz osób starszych.

Aby zapewnić pacjentowi maksimum bezpieczeństwa, lekarz wystawiający skierowanie na TK powinien poinformować go o odpowiednim przygotowaniu się do badania. Tomografię komputerową wykonuje się na czczo (ostatni posiłek można zjeść 6 godzin wcześniej), przez 3 godziny przed badaniem nie należy również pić. Niewielką przekąskę i wodę należy mieć jednak ze sobą. Przed wykonaniem TK należy normalnie przyjmować dotychczasowe leki, zaś cukrzycy muszą zaaplikować sobie odpowiednią dawkę insuliny. Badanie – w zależności od partii ciała, której dotyczy – trwa od kilkunastu do około 30 minut. W przypadku dzieci lub osób, u których zamknięcie w ciasnym aparacie wywołuje stany lękowe, możliwe jest podanie środków uspokajających. Wynik badania ma formę opisu, do którego dołącza się zdjęcia nagrane na płytę.